در رگ تاک

یادداشت ها و آثار امیر مقامی

در رگ تاک

یادداشت ها و آثار امیر مقامی

در رگ تاک

با قرآن

* یا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناکَ خَلیفَةً فِی الْأَرْضِ فَاحْکُمْ بَیْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَ لا تَتَّبِعِ الْهَوی‏ فَیُضِلَّکَ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ إِنَّ الَّذینَ یَضِلُّونَ عَنْ سَبیلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَدیدٌ بِما نَسُوا یَوْمَ الْحِسابِ
اى داوود ما تو را در زمین خلیفه [و جانشین] گردانیدیم پس میان مردم به حق داورى کن و زنهار از هوس پیروى مکن که تو را از راه خدا به در کند در حقیقت کسانى که از راه خدا به در مى‏روند به [سزاى] آنکه روز حساب را فراموش کرده‏اند عذابى سخت‏خواهند داشت

ص / 26

بایگانی
آخرین نظرات
پیوندهای روزانه

فن قانون نویسی و حمایت از آزادی

دوشنبه, ۲ اسفند ۱۳۹۵، ۱۱:۳۴ ق.ظ

سرمقاله روزنامه نسل فردا

سه شنبه 3 اسفند 1395

طرح موسوم به «تأمین امنیت برگزاری مراسم رسمی، عرفی و معمولی»، یک هدف روشن و نسبتاً قابل قبول دارد که در عنوان آن قابل شناسایی است. هدف این است که در مراسم و نشستها و مجالسی که در سطح کشور برگزار میشود، اشخاص نتوانند به تشخیص خود مانع برگزاری شوند یا در روند جلسه اخلالی ایجاد کنند که حق مستمعان برای دریافت اطلاعات و آشنایی با دیدگاه های سخنران را نقض کند. همه نیز تقریباً میدانیم که معمولاً چه جلساتی و چگونه به تشنّج و توقّف منجر میشود. همچنین این طرح از مجالس «معمولی» که «عرفاً بدون مجوز تشکیل میشود» نیز حمایت میکند؛ از مصادیق این حمایت میتوان به مهمانی های خانوادگی، مجالس شادی و عزا و... اشاره کرد که برای برگزاری آنها نیازی به اخذ مجوز از مقامات رسمی نیست. تا اینجا، اشکالی به تدوین کنندگان این طرح نیست اما آنچه در متن طرح آمده، نتوانسته میان اقتضائات یک جلسه (احتمالاً سیاسی) در خصوص توازن میان حق سخن گویندگان و حق شنوندگان و پرسشگران تعادل ایجاد کند. متن طرح آنچنان بی ضابطه و مغایر ارزشهای آزادیخواهانه است که جایی برای حمایت از آن باقی نمیماند و احتمالاً تا سالها میتواند به عنوان مصداق قانون نویسی الکن در کلاسهای دانشکده حقوق تدریس شود و رقبای پیشین خود را از این حیث، سرافراز سازد. آنچه این طرح را از هدف خود و طراحانش دور کرده، بی توجّهی به فن نگارش قانون و فقدان توجه به الزامات گاه متضاد برای حمایت از حقوق و آزادیهای اساسی اشخاص است. این بی توجّهی را احتمالاً باید به حساب عجله مبتکران آن گذاشت که حتی به طرح خود ویژگی دوفوریتی نیز داده اند و طبیعی است که قصد دارند از این طرح برای حمایت از میتینگ های سیاسی در زمان انتخابات – که همه جناحهای سیاسی از آن بهره می برند – استفاده کنند؛ اما این عجله، آنان را در تله انداخته است و حتی بعضی از کسانی که هیچ سابقه ای در دفاع از آزادی ندارند را نیز به واکنش – ولو فرصت طلبانه – واداشته است. اجازه دهید با مثالی، بخشی از تبعات این طرح را تشریح کنم: در جلسه ای، فردی با ظاهر نامتعارف از حیث پوشش و آرایش، دست خود را بالا می برد تا سؤالی بپرسد که مثلاً فلان آمار که فرمودید با فلان آمار آن یکی نهاد تطابق دارد یا نه؟ هیچ مشکلی هم در جلسه نیست و سخنران هم مشغول پاسخ میشود؛ اما پرسش کننده که موجب «جلب توجه» شده است، مجرم تلقی شده و به حبس 6 ماه تا 2 سال محکوم خواهد شد. ظهر سه شنبه در کلاسهای درس با شوخی به دانشجویانم میگفتم که مراقب باشید که سؤال شما، مصداق «جلب توجه» نشود، ولو این که جلسه متوقف یا متشنّج نشود، مجرم خواهید بود! رکن مادی جرم هم فقط سؤال نیست، بلکه سایر اعمال «غیر آن» هم اگر به جلب توجه، توقف یا تشنّج جلسه منجر شود، جرم انگاری شده است! با پوزش از محضر خوانندگان محترم، یعنی اگر در فلان مجلس پایکوبی، کسی با صدای خوش، ترانه ای بخوانده و باعث جلب توجه شود، مجرم است! یا اگر ترانه اش را کسی نپسندد و معترض بشود که آن یکی را بخوان و بین حضّار افتراق و همهمه شود، هم آن معترض مجرم است! تو خود حدیث مفصّل بخوان از این مجمل! نویسندگان این طرح، درد را می شناخته اند اما برای درمان، نسخه صحیحی تجویز نکرده اند، آنها حتی جلب توجه، تشنج و توقف را جرم انگاری کرده اند اما «ممانعت» را نه. چاره این وضع، این نیست که لزوماً همه نمایندگان مجلس حقوقدان باشند و درست و با فلسفه صحیح، حقوق خوانده باشند، بلکه وقتی 34 نماینده چنین طرحی را امضا میکنند یعنی از مشورت حقوقدانانی که اغلب در دسترس ایشان نیز هستند، غفلت کرده اند. نوشتن طرح و لایحه، مقدمه قانونگذاری است و این نگارش باید منطبق بر اصول و فنون نگارشی، و به ویژه در انطباق با هدف خود و ساختار نظام حقوقی باشد. این طرح، هیچ یک از این ویژگیها را ندارد و چه بسا بتوان گفت کیفرگذاری آن نیز بدون رعایت اصل تناسب پیشنهاد شده است. در نتیجه به نویسندگان محترم این طرح پیشنهاد میکنم امضای خود را پس بگیرند و تدوین طرحی معقول و کارشناسی را که بدون آسیبهای فراوان این طرح، یا با آسیب کمتر بتواند امنیت و آزادی بیان و اجتماعات را تضمین کند، در دستور کار قرار دهند.

نظرات  (۲)

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای دکتر مقامی

سلام علیکم - عمر و أمورمان بخیر

با حمد و سپاس الهی و با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد(ص)

 البته جنابعالی نیز مستحضرید که چنین طرحی تا رسیدن به جایگاه قانون، از فیلتر و ذره بین شورای نگهبان قطعا عبور خواهد کرد و مسلما در صورت داشتن شائبه و مغایرت با موازین شرعی و قانون اساسی همانند مصوبات مغایر موازین شرعی و قانونی، به تأیید شورای محترم نگهبان نخواهد رسید و تبعا با چنین اوصافی قدرت اجرایی نیز نخواهد یافت. لیکن، به نظر می رسد طراحان این طرح با چنین شروع این بازی، شکل گیری زمینه های رسیدن به قانون هدف گرفته شده را بد نشانه رفته اند و احتمالا در نشانه گیری های بعدی تیرهایشان گاها به گوشه و کناره های هدف اصابت می کند و گاها هم نمی کند و البته این روش تفریح و سرگرمی خوبی نیز دارد و آنقدر تمرین تیراندازی را ادامه می دهند که نهایتا اگر هم بعد از مدتها به نتیجه ایی هم  برسد و طرح به قانون تبدیل شود، نسل های بعدی نیز احتمالا متوجه می شوند که هزینه های صرف شده برای شکار این صید( قانون )، به دلیل ارائه یک طرح اولیه کارشناسی شده نا پخته! چقدر راحت و الکی گران حاصل شده است و خود به خود بر سفیدی روی توسعه حققوقی نیز می افزاید!!!  به هر حال ، گاها،  یکی از روش های تحقق اقدام و عمل نیز اینگونه تجلی یافته است!

به قول سعدی علیه الرحمه

قدم باید اندر طریق نه دم                که اصلی ندارد دم بی قدم

   این طرح فعلا همچون رباتی پیش ساخته است که تازه از فکر مخترعش خارج و متولد شده  تا بعدا بالغ شود و به جمعیت بالغان دنیای حقوق بیأفزاید و سیر رشد و تکاملش چه بخواهیم چه نخواهیم طی خواهد شد مگر اینکه گواهی فوتش صادر شود و یا عمرش به دنیای حقوق باقی نماند! البته چنین طرح هایی قطعا اشتغال زایی نیز به همراه دارند و از این جور لحاظ ها ممکن است کاملا کارشناسی و توجیه شده باشند، بنابراین کارشناسی لحاظ های دیگر می ماند که آن هم بعدا مراحلش طی می شود. از محاسن دیگرش این است که این داستان ها گاها جذابیت خاصی برای شنونده و بیننده و خواننده دارند و جالب تر آنکه خود طرح نیز فی نفسه چنان جلب توجه کرده و می کند آنچنانکه همه ما نیز دانسته یا ندانسته آلوده به این جلب توجه شده ایم!

 

 

سلام
مقاله شما رو در همایش حقوق بین الملل خصوصی ایران خونده بودم
در مورد لکنت قانونگذار ایرانی در حوزه های مختلف جای بسی کار وجود دارد
به هر حال به نظر می رسد که هنوز در مجلس مقنن ما اراده ای برای فراگیری این فن وجود ندارد

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">