سحبا 12: میانجیگری در حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی (با تأکید بر کنوانسیون سنگاپور، 2018)

دوازدهمین نشست #سحبا میزبان آقای دکتر محمدجواد شریعت باقری خواهد بود.
با ایشان درباره #میانجیگیری در حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی سخن خواهیم گفت.
درباره این که میانجیگری چیست، چه تفاوتها یا مزایایی نسبت به دیگر روشهای حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی دارد؟ جایگاهش در نظام حقوقی ما کجاست؟
و از همه مهمتر معرفی و ارزیابی امکان و پیامدهای الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون سنگاپور سخن خواهیم گفت که اواخر سال 2018 منعقد گردید و از سال 2019 برای امضا مفتوح شد. تاکنون 52 کشور ازجمله ایران این کنوانسیون را امضا کرده اند و 4 کشور فرایند عضویت را طی نموده اند و از 12 سپتامبر 2020 (21 شهریور 99) میان کشورهای عضو (البته با اندکی تأخیر نسبت به عربستان سعودی به عنوان عضو چهارم) لازم الاجرا خواهد شد.
دکتر شریعت باقری، استاد دانشگاه و مؤلف کتاب #حقوق_بین_الملل_خصوصی هستند و بنده افتخار شاگردی ایشان را در مقطع کارشناسی ارشد داشته ام. آنچه بیش از هر چیز مخاطبان این نشست را به دقت بیشتری واخواهد داشت، تجربه نظری و عملی ایشان در حوزه #داوری است.

متن کنوانسیون:
https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/files/singapore_convention_eng.pdf

وضعیت کنوانسیون:
https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XXII-4&chapter=22&clang=_en

آزمون داوری بین المللی

کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی، دی 96

1. آقای الف. دارای دو تابعیت همزمان ایرانی – کویتی، در کوبت با شرکتی کویتی قراردادی مبنی بر خرید محصولات آن شرکت، منعقد کرده که به موجب آن، شرط شده است حل اختلاف ناشی از قرارداد مزبور از طریق داوری در اهواز انجام شود. اولاً بیان کنید که آیا داوری مزبور تابع قانون داوری تجاری بین­المللی است؟ ثانیاً تعداد داوران چند نفر خواهد بود؟ثالثاً آقای الف. مدعی است قرارداد به علّت عدم انجام تعهّدات شرکت کویتی منفسخ و شرط داوری نیز منفسخ است. آیا هیئت داوری، صلاحیتی برای رسیدگی به این اختلاف دارد؟ رابعاً چنانچه وی مدعی شود شرکت کویتی از انعقاد قرارداد داوری با شرکتهای ایرانی به موجب قوانین کویت، ممنوع بوده و صلاحیت عقد قرارداد نداشته است، تکلیف صلاحیت داوری چیست؟
2. در خصوص داوری مزبور، آقای الف از تعیین داور منتخب، خودداری کرده و داور تعیینی دادگاه، شخصی است که قبلاً در دعوای دیگری نیز از طرف وی داور بوده و به نفع او رأی داده و از بیان این موضوع به طرف مقابل خودداری کرده است. داور منتخب طرف کویتی نیز یکی از سهامداران شرکت است. لذا هر دو طرف قصد دارند داوران منتخب یکدیگر را جرح نمایند. اولاً بیان کنیددر صورت عدم قبول جرح، هر یک از آنها چگونه می تواند مدعای خود را پیگیری نماید؟ ثانیاً پیش از صدور حکم در خصوص جرح داوران، آیا «داور» می­تواند به رسیدگی ادامه دهد؟ ثالثاً نظر شما درباره هر یک از ادعاهای جرح چیست؟ رابعاً پس از صدور حکم جرح، داور یا داوران جایگزین احتمالی توسط کدام شخص یا مرجع انتخاب خواهند شد؟
3. در همان داوری، با توجه به مجموعه قواعد حقوقی تعارض قوانین ایران، قانون حاکم بر ماهیت دعوی کدام قانون خواهد بود؟ آیا طرفین می­توانند از هیئت داوری بخواهند، به موجب قواعد فراملّی تجارت و کنوانسیون بیع بین­المللی کالا، حکم خود را صادر نماید؟ چنانچه رأی داوری به موجب سندی جعلی صادر شود، طرف متضرر چه اقداماتی می­تواند انجام دهد؟ پیش از این اقدام، آیا مجری رأی می­تواند اجرای آن را متوقف سازد؟

 

آزمون داوری بین المللی

دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی - دی 95

کارشناسی ارشد حقوق خصوصی

 

استفاده از قوانین آزاد است. به سؤالات زیر مشروح و مستدل و مستند پاسخ دهید:

 

1. یک شرکت ثبت شده در کانادا، با مدیرعاملی فردی ایرانی، در تهران قراردادی در خصوص صدور نوع خاصی از مواد صنعتی مرتبط با داروسازی، متضمن شرط داوری با یک شرکت ایرانی منعقد کرده است. طرفین، قانون کانادا را به عنوان قانون حاکم بر قرارداد و تهران را به عنوان محل داوری، مورد توافق قرارداده­اند. پس از مدتی، شرکت ایرانی با طرح این موضوع که موضوع قرارداد به موجب قوانین مؤخرالتصویب در ایران، غیرقانونی است از ایفای تعهّدات قراردادی خود امتناع می­نماید و شرکت کانادایی موضوع را در هیئت داوری مطرح میکند اما شرکت ایرانی با استناد به بطلان قرارداد، موضوع را در صلاحیت نهادهای قضایی و وفق مقررات آیین دادرسی مدنی میداند. بر این اساس؛

الف. به طور مفصّل بیان کنید که هیئت داوری، تابع قانون آیین دادرسی مدنی است یا قانون داوری تجاری بین­المللی؟

ب. در صورت استنکاف طرف ایرانی از معرّفی داور، هیئت داوری چگونه تکمیل خواهد شد؟

پ. ارزیابی شما از ادعای شرکت ایرانی در خصوص بطلان شرط داوری چیست؟

ت. اهلیت طرف غیرایرانی برای انعقاد قرارداد داوری مطابق چه قانونی قابل احراز است؟ در صورت عدم احراز اهلیت، چه سازوکاری وجود خواهد داشت؟

ث. قانون حاکم بر ماهیت دعوی، کدام است؟ (10 نمره)

 

2. یکی از چالشهایی که موجب ناامنی سرمایه­گذاری خارجی است، تغییرات مکرّر قوانین است. چه روش قراردادی برای جلوگیری از بروز این چالش و تأمین منافع دوجانبه (دولت و سرمایه­گذار خارجی) وجود دارد؟(5 نمره)

 

3. مطابق اصل 139 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ارجاع دعاوی راجع به اموال عمومی و دولتی نیازمند تشریفات ویژه است. آیا این اصل مانع از شرط داوری، قبل از حدوث اختلاف در قراردادهای شرکتهای دولتی است؟ (5 نمره)

 

معرفی کتاب: ایران و چالشهای حقوقی بین المللی معاصر

به اطلاع کلیه علاقمندان به حقوق بین الملل ایرانی می رساند که کتاب «ایران و چالش های حقوقی بین المللی معاصر» به همت جمعی از اساتید و پژوهشگران جامعه ایرانی حقوق بین الملل توسط انتشارات شهردانش در نمایشگاه کتاب امسال رونمایی خواهد شد و در دسترس علاقمندان خواهد گرفت. این کار که به صورت مجموعه مقالات زیر نظر دکتر امیرحسین رنجبریان (عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران) و دکتر سیدقاسم زمانی (عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی) به رشته تحریر درآمده، حاصل حدود دو سال همت و پشتکار جمعی از محققین کشور می باشد که نگاه و رویکرد ایران را به برخی مسائل حقوقی بین المللی معاصر به تصویر کشیده اند. 

از جمله ویژگی های قابل توجه این کتاب که در آینده به صورت سری مجلدات با موضوعاتی دیگر منتشر خواهد شد، توجه به مهم ترین مسائلی است که ایران امروز به عنوان دغدغه های خود بدان می نگرد. از این رو، سعی شده تا با بررسی اسناد مرتبط، رویه و عملکرد کشور در زمینه خاص مربوطه و چالش ها و راهکارهای موجود و مطلوب در زمینه خاص ذیربط، به طور همه جانبه نگریسته و ارائه شود، به طوری که خواننده می تواند حقوق بین الملل را از دریچه و با رنگ و بویی ایرانی به تماشا بنشیند. به همین دلیل، مقالاتی که در این کتاب آمده اند از تازگی و کیفیتی برخوردارند که مخاطب ایرانی را با چالش های ایرانی حقوق بین الملل آشنا می کند و فضای مطالعات و نوشتارهای علمی ادبیات فارسی حقوق بین الملل را که کمتر مورد توجه جامعه ایرانی حقوق بین الملل بوده، تا حد امکان، به ویژه برای نسل جدید حقوق بین الملل ایران به تصویر می کشد. با این حال، این مجلد تمامی موضوعات مبتلابه معاصر را به دلیل محدودیت حجم مد نظر قرار نداده اما می توان گفت که به محوری ترین مباحث حوزه حقوق بین الملل ایرانی پرداخته است. به عنوان نمونه، فصل آغازین کتاب در خصوص آسیب شناسی نظام آموزشی حقوق بین الملل در کشورمان می باشد که از مبنایی ترین موضوعات در این حوزه قلمداد می شود. خصوصیت بارز دیگر این اثر، انتخاب موضوعات و نویسندگانی است که از متخصصان حوزه مربوطه در کشورمان محسوب می شوند و این امر موجب غنای هر چه بیشتر کتاب شده است.

ویژگی دیگر این مجموعه بدیع بودن بسیاری از کارهای تحقیقاتی است که در این اثر وجود دارند. در این باره بهتر است نگاهی به فهرست عناوین مقالات کتاب «ایران و چالش های حقوقی بین المللی معاصر» داشته باشیم.

جلسه دفاع پایان نامه

جلسه دفاع از رساله کارشناسی ارشد حقوق بین­ الملل

 

با عنوان

بررسی تطبیقی موانع شناسایی و اجرای آرای داوری تجاری خارجی در کنوانسیون 1958 نیویورک و قانون داوری تجاری بین المللی ایران 

 

نگارنده

کلثوم السادات موسوی

 

استاد راهنما

دکتر منوچهر توسلی

 

استاد مشاور

امیر مقامی

 

پنجشنبه 9 آبان 92 - ساعت 17

اصفهان، دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی

ساختمان شماره یک، طبقه سوم، سالن شهید مطهری

مسؤولیت بین المللی دولت ناشی از عدم اجرای آرای داوری بین المللی

 

آرش بهزادی

نامزد دکتری حقوق بین الملل، مرکز علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

 

چکیده

امروزه مسؤولیت بین المللی دولتها در زمره مسائلی است که توجه جامعه بین المللی را به خود معطوف نموده است. یکی از مواردی که می تواند برای دولتها ایجاد مسوولیت کند در زمینه ی داوری های بین المللی قابل تبلور می باشد. در این نوشتار کوشیده شده است  که مسوولیت بین المللی دولتها که از عدم اجرای آرای داوری صادره از مراجع صالح بین المللی است مورد ارزیابی قرار گیرد، لذا برای بررسی این امر به توافقات میان دولتها اعم از دو جانبه یا چند جانبه و عرف موجود توجه گردیده و در ادامه خصلت الزام آور بودن آرای صادره داوری به عنوان یک تعهد بین المللی در ایجاد مسوولیت بین المللی دولتها مدنظر قرار گرفته است. در مقابل، استناد دولتها به مصونیت بین المللی برای عدم اجرای آرا، پاسخ داده شده و نیز ازآنجا که هر نقض تعهدی در جامعه ی بین المللی توسط دولتها فوراً مسوولیت بین المللی را به ارمغان می آورد به جبران خسارات ناشی از چنین اعمالی توجه گردیده و در پایان به این نکته اشاره شده است که با توجه به روند تکاملی جامعه بین المللی وافزایش رو به فزون توسل به آیین داوری، اجرای آراء بایستی توسط سازمان های ذی صلاح بین المللی مورد مداقه و تضمین قرار گیرد.

واژگان کلیدی: داوری بین المللی، اجرای آرای داوری، مسؤولیت بین المللی، مصونیت دولت، جبران خسارت.

 

مقدمه

زمانی که اختلاف یا دعوایی به داوری بین المللی ارجاع شده باشد دو حالت قابل تصور خواهد بود:

1- یک ویا هر دو طرف اختلاف به عنوان دولت محسوب شوند و یا آنکه آن اختلاف مربوط به ارگان هایی است که اعمالشان به عنوان اعمال دولت محسوب می شود.

2- داوری بین المللی مربوط به دو یا چند سازمان ویا نهاد خصوصی باشد که  این نهاد ها یا سازمان ها بدون هیچ گونه وابستگی به دولت به عنوان مثال در خصوص یک سرمایه گذاری خارجی اختلاف پیدا کرده باشند.

در هر دو حالت فوق زمانی مد نظر است که رای صادر شده باشد و با موانع اجرای رای به موجب حقوق داخلی (کشور محل اجرای رأی) و یا معاهده ای که آن کشور عضویت آن را پذیرفته است تلاقی ایجاد نشده باشد. حال در این مرحله اگر دولت محل اجرای رای، رای های صادره در حالت اول و دوم را با عنایت به رای معتبر صادره به اجرا نگذارد آیا امکان وجود مسوولیت بین المللی برای آن کشور مستنکف از اجرای رای قابل تصور خواهد بود؟و در صورت مثبت بودن پاسخ، ضمانت اجرای آن در جامعه ی بین المللی چگونه متجلی می گردد؟ با توجه به این پرسشها، در این مقاله مسوولیت بین المللی دولت را در قالب معاهدات و عرف موجود بین المللی مورد ارزیابی قرار خواهیم داد.