سحبا14: تابعیت مادرانه؟

پذیرش مهاجران و پناهجویان از کشورهای همسایه به سبب قرابتهای فرهنگی و مذهبی به ازدواج های متعدد میان مهاجران و ایرانیان شده است. این روند تاریخی در دوران معاصر با چالش تابعیت فرزندان حاصل از چنین ازدواج هایی گره خورده است. گرچه برخی ظرفیتها در قانون مدنی برای این منظور وجود داشت اما مجریان قانون بر این باور بودند که هدف مقررات موجود اعطای تابعیت به فرزندان مادران ایرانی نبوده است. لذا قانونگذار در سال ۸۵ قانون طویل الاسم تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی را با اشکالات نگارشی متعدد و دور از اهداف اصلی وضع نمود. رهبری نیز بر تحقق برخی حقوق شهروندی برای فرزندان مزبور تاکید نمودند، ازجمله حق بر آموزش. قانون مزبور اخیرا مورد اصلاح قرار گرفته و آیین نامه اجرایی آن نیز به تصویب دولت رسیده است.
در چهاردهمین نشست #سحبا با افتخار پای صحبت خانم دکتر بهشید ارفع نیا یکی از نخستین مؤلفان حوزه #حقوق_ببن_الملل_خصوصی خواهیم نشست تا به تحلیل و ارزیابی مقررات اخیر و تحولات نظام #تابعیت ایران خواهیم پرداخت.

توضیح این که نشست های سه شنبه های حقوق بین الملل و ایران پیش از ظهور پدیده کرونا آغاز شده و پس از آن نیز استمرار خواهد داشت.

سحبا13: قتلهای حیثیتی از منظر حقوق کودک و حقوق بشر / ویدیو

در سیزدهمین نشست #سحبا به تحلیل قتل‌های حیثیتی از منظر #حقوق_کودک و #حقوق_بشر پرداختیم. همکار محترم آقای دکتر قاسمی از مجموعه گسترده‌ای از حقها گفتند که در جریان منتهی به یک قتل حیثیتی (اعم از ناموسی و غیرآن) نقض می‌شود. بحث بنده هم ورای حقوق کودک، نگاهی بود به مسؤولیت بین‌المللی دولت در اینگونه قتلها که ناشی از اصل تلاش مقتضی است.
بحثهای متنوعی در ارتباط با حقوق کودک به ویژه توسط دکتر قاسمی مطرح شد که میتواند منشأ مطالعات گسترده تری برای دانشجویان و علاقمندان باشد.
بار دیگر از ایشان و همه همراهان سه‌شنبه شب‌های حقوق بین‌الملل و ایران سپاسگزاری میکنم.

دسترسی به ویدیوی این نشست در لینکهای زیر امکان پذیر است:

بخش اول

بخش دوم

سحبا13: قتلهای حیثیتی از منظر حقوق کودک و حقوق بشر

قتلهای حیثیتی در بسیاری از جوامع همچنان قربانی میگیرد. وقایع اخیر در ایران، بهانه ای است برای گفتگو درباره جنبه های حقوق بشری این موضوع به ویژه از جهت حقوق کودک.
در نشست سیزدهم سحبا میزبان آقای دکتر قاسمی، عضو هیئت مدیره انجمن علمی حقوق کودک ایران و دانش آموخته حقوق عمومی خواهیم بود تا درباره برخی ابعاد این موضوع ازجمله حمایت از کودکان و نوجوانان در برابر عواطف و هیجانات، ازدواج آنها، حق حیات و ممنوعیت خشونت صحبت کنیم.
رویکرد ما در این نشست نیز همچون نشستهای دیگر، بهانه قراردادن یک مسأله برای شناخت دقیق تر موضوع است. نگرش این مباحثه در رهیافت حقوق بشر و به ویژه حقوق کودک ریشه دارد و طبیعتا جایگزین دیگر مباحث مرتبط با مسائل اخیر ازجمله نگرشهای حقوقی کیفری، روانشناختی، جرمشناختی و فقهی نیست.

فروش نفت ایران به ونزوئلا: چالش یکجانبه گرایی آمریکا

📌 از متن مصاحبه با روزنامه اصفهان زیبا

یکشنبه 11 خرداد 99 
🌐سیاست یک‌جانبه‌گرایی که امروز در روابط بین‌المللی شاهد آن هستیم، با روی کار آمدن ترامپ ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است و قبل از ترامپ نیز در دوران جورج بوش، شاهد یک‌جانبه‌گرایی آمریکا بودیم.
از نمادهای ویژه این یک‌جانبه‌گرایی، خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌هایی بود که باید لغو می‌شد.
🔵در چنین شرایطی اگر دولتی بتواند با برقراری رابطه با دولت‌های دیگر، سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایی را که نقض حقوق بین‌الملل است به چالش بکشد، پیروزی مهمی به دست آورده است.
🔵در چهارچوب قطعنامه 1929 علیه ایران، محدودیت‌های زیادی در خصوص کشتی‌رانی داشتیم که شامل حق بازرسی و حق توقیف کشتی‌های ایرانی می‌شد که مشکوک به حمل مواد غیرمجاز هسته‌ای هستند. حتی در چهارچوب این قطعنامه، سوخت و خدمت‌رسانی به کشتی‌های ایرانی نیز ممنوع بود که البته این تحریم‌ها در چهارچوب برجام و با تصویب قطعنامه 2231 لغو شد. خروج آمریکا از برجام، بی‌اعتنایی به قطعنامه شورای امنیت بود، در حالی‌که آنچه ایران انجام داده، در چهارچوب مقررات و با رعایت حقوق بین‌الملل است.
🔵یک دیدگاه در رابطه با کشورهایی که تحت تحریم آمریکا هستند وجود دارد و آن این است که این کشورها حتی به‌صورت موقت باید یک کلونی تشکیل دهند و روابط تجاری و اقتصادی بین خود را تقویت کنند. این راه‌حل ممکن است در کوتاه‌مدت پاسـخ‌گـو باشد، اما در بلندمدت به استمرار یا توقف هژمونی دلار در روابط بین‌المللی بستگی دارد که احتمالا این راه‌حل تنها جنبه تسکینی پیدا می‌کند و چاره‌ساز نخواهد بود.
🔴تحریم‌های آمریکا جنبه فراسرزمینی دارد و البته مغایر حقوق بین‌الملل است. متأسفانه دولت‌ها به دلیل پیامدهای اقتصادی‌ای که عدم همکاری با آمریکا برایشان ایجاد می‌کند، با این تحریم‌ها همکاری می‌کنند.
تحریم‌های ونزوئلا هم جنبه فراسرزمینی دارد و دولت این کشور را با بحران جدی مواجه کرده است. تحریم‌ها بعد از انتخابات ریاست جمهوری 2019 کاراکاس تشدید شد. اکنون دنیا در حال مبارزه با کووید 19 است و همین مسئله آثار بیشتری بر زندگی مردم ونزوئلا گذاشته است.
🔴در گزارش‌های متعددی که نهادهای بین‌الملل و شورای حقوق بشر سازمان ملل منتشر کرده‌اند، مسلم شده که تحریم‌های آمریکا بسیار بیشتر از اینکه بر ایران اثر گذاشته باشد، بر زندگی مردم ونزوئلا اثرگذار بوده است؛ تا جایی که دولت ونزوئلا این تحریم‌ها را جنایت بین‌المللی تلقی کرده و از دیوان کیفری بین‌المللی خواسته تا به این جنایت رسیدگی شود.
نباید برای تحریم‌های ایران اصطلاح نفت در برابر غذا را به کار گرفت. این اصطلاحی است که در زمان تحریم‌های عراق استفاده شد و کاملا تحقیرآمیز است و برای کشوری همانند ایران اصلا شایسته نیست.
🔴سیاست آمریکا در برابر ایران، نفت در برابر غذا نیست. سیاست آمریکا تحریم تا گرسنگی و طغیان است و این چیزی است که رسما توسط وزیر امور خارجه آمریکا اعلام‌شده و به همین جهت یک سیاست خصمانه و غیرانسانی است. اما اینکه ایران بتواند چنین تحریم گسترده و با اهداف جنایت‌کارانه‌ای را دور بزند و تبدیل به فرصت همکاری با کشورهای دیگر کند، بسیار قابل‌تأمل است و می‌تواند در آینده روابط بین‌الملل ایران با سایر کشورها تأثیرگذار باشد.
🔵کـــشورهـای اروپـایــی و روســیـه هم نسبت به اقتدار دلار در روابط و نظام اقتصادی باقی‌مانده از جنگ جهانی دوم با ایران هم‌صدا شده‌اند و آن‌ها هم خواستار اصلاح نظام سیاسی بین‌المللی هستند، ولی فرصت مناسبی برایشان فراهم نشده که بتوانند خود را از زیر سیطره آمریکا خارج کنند؛ ممکن است تحریم‌ها موقتا فضایی را برای به چالش کشیدن این نظام پولی بین‌المللی ایجاد کرده باشد.

روزنامه اصفهان زیبا

http://www.isfahanziba.ir/archive/d/2020-05-31/2#

سحبا ۱۲: میانجیگری و کنوانسیون سنگاپور

در دوازدهمین نشست #سحبا افتخار گفتگو با یکی دیگر از استادان خود را داشتم. با آقای دکتر شریعت باقری درباره کنوانسیون سنگاپور راجع به#میانجیگری صحبت کردیم. سخن از این بود که مالکیت دعوا با اصحاب دعوی است و آنها حق دارند دعوت را به هر قسم از جمله با رجوع به داور یا میانجی نیز حل و فصل کنند و رجوع به میانجی به ویژه زمان کمتری برای حل اختلاف لازم دارد و این مزیت مهمی است. با پذیرش کنوانسیون که ازجمله نتایج کار آنسیترال است، همه کشورهای عضو توافقنامه ناشی از میانجیگری را لازم الاجرا محسوب و به آن اعتباری همچون امر قضاوت شده خواهند بخشید مگر آنکه یکی از علل بی اعتباری موافقتنامه اثبات شود.

با سپاس فراوان از همراهی و همکاری استاد گرامی آقای دکتر شریعت باقری

فایل تصویری (ویدیو) دوازدهمین نشست #سحبا با موضوع #کنوانسیون_سنگاپور راجع به موافقت نامه ناشی از #میانجیگری در دو بخش در لینکهای زیر در دسترس است:

بخش اول

  http://m.aparat.com/v/NXST5 

بخش دوم

http://m.aparat.com/v/eOCmd 

سحبا 12: میانجیگری در حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی (با تأکید بر کنوانسیون سنگاپور، 2018)

دوازدهمین نشست #سحبا میزبان آقای دکتر محمدجواد شریعت باقری خواهد بود.
با ایشان درباره #میانجیگیری در حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی سخن خواهیم گفت.
درباره این که میانجیگری چیست، چه تفاوتها یا مزایایی نسبت به دیگر روشهای حل و فصل اختلافات تجاری بین المللی دارد؟ جایگاهش در نظام حقوقی ما کجاست؟
و از همه مهمتر معرفی و ارزیابی امکان و پیامدهای الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون سنگاپور سخن خواهیم گفت که اواخر سال 2018 منعقد گردید و از سال 2019 برای امضا مفتوح شد. تاکنون 52 کشور ازجمله ایران این کنوانسیون را امضا کرده اند و 4 کشور فرایند عضویت را طی نموده اند و از 12 سپتامبر 2020 (21 شهریور 99) میان کشورهای عضو (البته با اندکی تأخیر نسبت به عربستان سعودی به عنوان عضو چهارم) لازم الاجرا خواهد شد.
دکتر شریعت باقری، استاد دانشگاه و مؤلف کتاب #حقوق_بین_الملل_خصوصی هستند و بنده افتخار شاگردی ایشان را در مقطع کارشناسی ارشد داشته ام. آنچه بیش از هر چیز مخاطبان این نشست را به دقت بیشتری واخواهد داشت، تجربه نظری و عملی ایشان در حوزه #داوری است.

متن کنوانسیون:
https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/files/singapore_convention_eng.pdf

وضعیت کنوانسیون:
https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&mtdsg_no=XXII-4&chapter=22&clang=_en

تحریم سالهای کووید۱۹

چرا آمریکا باید تحریم­های یکجانبه علیه ایران را در راستای مقابله با کووید19 لغو نماید؟

 

منتشر شده در سمپوزیم کرونا و حقوق و روابط بین‌الملل

تالار گفتگوی انجمن ایرانی مطالعات ملل متحد

https://plink.ir/i7DSl

 

«تحریم یکجانبه» هنوز می­تواند موضوع چالش­برانگیزی برای حقوق بین­الملل تلقی شود؛ زیرا همچنان وفاقی پیرامون قانونی­بودن/نبودن آن وجود ندارد. باوجوداین، در عصر همه­گیری ویروس کرونا چالش­های مضاعفی پیش روی این موضوع قدیمی قرار گرفته است. دولت ایران، مصرّ است که ایالات متحده باید به منظور صیانت از حقوق بشر و همکاری در مقابله مؤثر با بیماری کووید19 تحریم­ها را ملغی نماید؛ البته موضع اساسی دولت ایران ضرورت لغو تحریم در چارچوب برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت است و لغو تحریم در شرایط کنونی را به صورت خاص و مؤکد مطرح می­نماید.

نوشتار پیش رو از این منظر به چالش اخیر می­نگرد که ورای هرگونه مدعایی درخصوص مشروعیت حقوقی بین­المللی تحریم­های یکجانبه، آیا دولت آمریکا در شرایط خاص حاضر تکلیفی (ولو مضاعف) مبنی بر لغو تحریم­ها دارد یا خیر؟ لذا از سه منظر حقوق بشر، حقوق بین­الملل پاسخ به بلایا و حقوق بین­الملل سلامت به این پرسش پاسخ خواهیم داد. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که ممکن است بنابر استدلال­هایی که مجال آن، فراهم نیست اصرار بر استمرار تحریم­ها «جنایت علیه بشریت» نیز تلقی شود؛ لیکن چون موضوع اخیر در حوزه مسئولیت کیفری فردی مطرح می­شود از ارزیابی آن چشم­پوشی کرده­ایم.

 

1- تحریم و کووید19: نقض حقوق بشر

تحریم­های یکجانبه آمریکا، توانایی دولت ایران برای ایفای تعهداتش به موجب میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ح.ا.ا.ف) به­ویژه حق بر سلامت و حق تأمین اجتماعی را شدیداً تحت تأثیر قرار داده است. اگرچه دولت آمریکا عضو میثاق نیست اما میثاق را امضا نموده و برابر ماده 18 کنوانسیون وین راجع به حقوق معاهدات ملزم است از اعمالی که مغایر موضوع و هدف میثاق باشد، خودداری نماید. به اعتقاد کمیته تعهد هر دولت در ارتباط با میثاق «از التزام به ارتقای احترام به همه حقوق بشر در منشور ملل متحد» ناشی می­شود.