سحبا 18: رویکردهای نو به حقوق بشر در اسلام

چهاردهم امرداد در تقویم به عنوان روز حقوق بشر اسلامی نیز شناخته می شود. به همین مناسبت و با چند هفته تأخیر گفتگوی هجدهم سحبا به موضوع حقوق بشر در اسلام اختصاص یافته است. یکی از استادان کرسی حقوق بشر در اسلام در دانشگاه تهران، آقای دکتر ابراهیم موسی زاده، دانشیار گروه حقوق عمومی این دانشگاه هستند که تألیفات و آثار متعددی در این زمینه منتشر نموده اند.

متأسفانه رویکرد سیاسی به موضوع حقوق بشر چه از سوی دولتهای غربی و چه در بخشهای مهمی از حاکمیت، مانع جدی برای تحقق گفتگویی روشن و سازنده در ارتباط با مسأله حقوق بشر می شود. از این رو برعهده نهادهای اجتماعی همچون دانشگاه است که مناسبات دولت و حقوق بشر، بخصوص مناسبات دولت اسلامی و حقوق بشر، همچنین اقتضائات و ضروریات ناشی از حقوق بشر را به عنوان یک پدیده حقوقی مدرن به گفتگو بگذارند. 

با دکتر موسی زاده درباره چیستی حقوق بشر، امکان اتصال حقوق بشر و اسلام و نیز رویکردهای نوینی که به ویژه لازم است یک دولت مدرن چون جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با حقوق بشر در پیش گیرد گفتگو خواهیم نمود.

سحبا 17: دریافت فایلها

در هفدهمین نشست #سحبا با دکتر عابدینی به سناریوهای محتمل برای #برجام پرداختیم. در این گفتگو به این نکته اشاره شد که استدلالهای آمریکا برای توسل به بند ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ در عین خروج از برجام قابل قبول نیست و مصداق استاپل، فقدان حسن نیت و استناد متقلبانه است. باوجود این، حالات دیگری از همراهی اروپا، روسیه و چین با آمریکا نیز محتمل است، ازجمله وضع تحریم‌های دیگر با عناوین دیگر و... البته سناریوی بدبینانه یعنی موفقیت آمریکا در ثبت دستور کار لغو برجام (عبارت لغو برجام مسامحه است)، ممکن است به انشقاق حقوقی، دلسردی از حکومت قانون و تضعیف شورای امنیت نیز منجر شود. گفتگوها مفصل تر از این بود اما به نظر می‌رسد همه در انتظار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هستند و در عین حال، هرگونه ضربه بیشتر به برجام منجر به تهدید بیشتر امنیت منطقه‌ای خواهد شد.
فایلهای گفتگو در اینستاگرام سحبا منتشر شده، در کانال تلگرام و وبلاگ نیز منتشر خواهد شد.

در این نشست اشکال در برقراری ارتباط تصویری سبب شد تمام وقت فقط صدای دکتر عابدینی را داشته باشیم و متاسفانه از سیمای ایشان محروم بودیم. امیدواریم در نشست‌های آتی این مشکل بروز نکند.
لازم است از همراهی و مشارکت دکتر عابدینی و بردباری همراهان سحبا صمیمانه سپاسگزاری کنم.

بخش اول

https://www.aparat.com/v/a1ESq

بخش دوم

https://www.aparat.com/v/zBuM5

سحبا 17: سناریوهای احتمالی برای آینده برجام

تلاش آمریکا برای تصویب قطعنامه ای جهت تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت، به شکست انجامید اما دولت ترامپ هنوز امیدوار است، علیرغم خروج از #برجام کلیه تحریم‌های شورای امنیت را به واسطه مکانیزم موسوم به ماشه مجددا به دایره تحریم‌ها برگرداند.

در هفدهمین نشست #سحبا با دکتر عبدالله عابدینی به سناریوهای پیش روی برجام خواهیم پرداخت. دکتر عابدینی دانش آموخته #حقوق_بین‌الملل از دانشگاه تهران و عضو مؤسسه حقوق بین‌الملل پارس است و به صورت ویژه سالهاست در زمینه قطعنامه‌های شورای امنیت در مورد ایران کار می‌کند و در این زمینه سخنرانی‌ها و مقالات متعددی ارائه کرده است.

سحبا16: قانون خواهی و آرمان مشروطه / دریافت فایل

فصل دوم سحبا را با بزرگترین دغدغه مان آغاز کردیم، قانون خواهی و مشروطه. سعی کردیم تعریف نسبتاً مناسبی از مفهوم مشروطه ارائه دهیم که البته مستلزم نقد سرفصل درس حقوق اساسی تدوینی وزارت علوم نیز بود.
با دکتر شاهی مروری بر مشروطه ایرانی داشتیم. از یکصدوچهارده سال پیش تاکنون، با دغدغه‌های حکومت قانون، برتری قانون اساسی، تضمین حق ها و البته انتخابات و تنش های همیشگی اش. دکتر شاهی بر این باور بودند که هنوز ما ایرانیان نگاه «من قانون هستم» داریم، در هر سطحی و نیز متاسفانه نهادهای ضامن اقتصاد جامعه محور در ایران غنی و قوی نیست.

دکتر زمانی نیز تجربه ایران را با تجربیات غرب و دیگر کشورهای غرب آسیا مقایسه کردند. از این گفتند که هنوز انقلاب علمی در ایران رخ نداده بود (و نداده است) که پیامدی چون انقلاب سیاسی دنبال شد و این محور مهمی برای درک ناکامی مشروطه خواهی است. همچنین اکنون با تجربه چین، شاید جهان در معرض انتخاب مجدد میان کارآمدی و دموکراسی است، هرچند پدیده‌هایی نظیر ترامپ یادآوری می‌کنند که مشروطه‌خواهی لیبرال خودتخریب گر و در عین حال خودترمیم گر است.
بنده هم نکاتی در میان گفتگو مطرح کردم که البته به تناسب پرسشها و بعضاً در ازای گفتگو با دوستان ارجمند بود و پیشنهاد میکنم فایلهای دو ساعت گفتگوی ما را که در کانال آپارات، تلگرام و وبلاگ منتشر خواهد شد، ببینید.
پ.ن: آغاز فصل دوم #سحبا با مشقت های همیشگی اینترنتی همراه بود اما به لطف خدا به خوبی برگزار شد.

دریافت فایلهای تصویری

بخش اول - گفتگو با دکتر شاهی

بخش دوم - گفتگو با دکتر زمانی

آغاز فصل دوم سحبا با قانون خواهی و آرمان مشروطه

سحبا در فصلی دیگر
پس از وقفه ای یک ماهه، نشست‌های سه‌شنبه های حقوق بین‌الملل و ایران را دوباره از سر می‌گیریم.
پیش بینی مان این است که در این دوره نیز تا زمستان حدود ۱۵ نشست را برگزار کنیم. از هم اکنون دست یاری خود را به سوی همه پژوهشگران و استادان حقوق بین‌الملل، حقوق بشر، حقوق عمومی و روابط بین‌الملل و دیگر متخصصانی که در حوزه‌های میان رشته‌ای فعالیت می‌کنند، دراز می‌کنم و همه سرمایه‌های ارزشمند فضای مجازی را برای گفتگو، اشاعه ارزشهای حکومت قانون و حکمرانی خوب و آموزش بدون مرز به همکاری دعوت می‌کنم.
نخستین نشست فصل دوم را به مناسبت یکصدوچهاردهمین سالگرد صدور فرمان #مشروطه به این موضوع اختصاص داده‌ایم و با آقای دکتر مسعود زمانی، عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز و دکتر محمد شریف شاهی عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اصفهان درباره مفهوم قانون خواهی و آرمان مشروطه گفتگو خواهیم کرد. موضوع بحث شامل هر دو سطح دستورگرایی ملی و بین‌المللی خواهد بود. آقای دکتر شاهی که اخیرا کتابی در این زمینه منتشر نمودند بیشتر با رویکردی تاریخی و نظری، تجربه مشروطه خواهی ایرانی را روایت خواهند کرد. دکتر زمانی استادیار دانشگاه شیراز از مبانی نظری و تجربیات غربی سخن خواهند گفت و بنده هم به تناسب رساله دکتری چند سال پیش از دستورگرایی بین‌المللی سخن خواهم گفت. گرچه طبیعتاً همپوشانی موضوعات و تمایز دیدگاه‌ها نیز محتمل خواهد بود و امیدوارم مطالبی که در این نشست مطرح خواهد شد، چشم انداز دیگری برای دانشجویان حقوق در سراسر کشور بگشاید.
در تلاش هستیم تا به همین مناسبت، گفتگوی دیگری نیز در ارتباط با عنوان «روز #حقوقبشراسلامی» ترتیب دهیم.

تسری «محاربه» به «راهزنی دریایی» از منظر فقه شیعه و حقوق کیفری ایران

سر کلاس حقوق بین‌الملل کیفری (یا همان حقوق جزای بین‌الملل یا هر چه شما بگویید!) بین شوخی و جدی به آقای رستمی که دانشجوی حقوق جزا بودند گفتم اگر شما در بندر عباس بازپرس بودید و #دزدان_دریایی که ارتش در آبهای آزاد دستگیر کرده را تحویل میگرفتید، اولین گزینه برای تفهیم اتهام چه بود؟
بعد فرضیه راهزنی دریایی را مطرح کردم و بعد در گفتگوهای بیرون از کلاس، ماجرا ادامه پیدا کرد و سرانجام به تدوین این #مقاله منجر شد که چکیده آن را در ادامه می‌خوانید. اصل مقاله در وبسایت مجله مجلس و راهبرد در دسترس است.

چکیده:

راهزنی دریایی یا دزدی دریایی که سابقه‌ای بسیار قدیمی و قدمتی به اندازه تاریخ تسلط بشر بر دریاها دارد، در سال‌های اخیر به دلایلی نظیر تغییر الگوی رفتاری راهزنان دریایی که اغلب به‌صورت گروگان‌گیری و در نهایت باج‌خواهی رواج پیدا کرده است، تهدیدی جدی برای مبادلات تجاری بین‌المللی محسوب می‌شود. این جرم که از نخستین جرائم بین‌المللیِ موجد صلاحیت جهانی است، تا‌کنون به‌صورت مجزا و در قالب قانونی خاص با «توصیف» به‌عنوان «راهزنی دریایی» از‌سوی قانونگذار کشورمان، مورد جرم‌انگاری قرار نگرفته است. پژوهش توصیفی – تحلیلی حاضر نشان می‌دهد به‌دلیل این نقیصه و ازآنجاکه اَعمال و اقداماتی که از‌سوی راهزنان دریایی سر می‌زند، در بسیاری از موارد تشابهات فراوانی با عنوان محاربه در قانون مجازات اسلامی ایران دارد، می‌توان رفتارها و اقدامات آنها را که غالباً موجب سلب امنیت دریاها می‌شود، مصداقی از محاربه دانست و در مواردی که مرتکبان توسط نیروهای ایرانی در آب‌های آزاد دستگیر می‌شوند، آنها را با همین عنوان مورد محاکمه و مجازات قرار داد.

دریافت متن کامل:

http://nashr.majles.ir/article_364.html