انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس؛ ارزیابی قضیه در دیوان بین المللی دادگستری

 

در گفتگویی که به مناسبت روز قدس در خصوص دعوای فلسطین علیه آمریکا داشتیم به نکاتی درباره موضوعات صلاحیتی و ماهوی این قضیه اشاره داشتیم. از آن جمله این که ممکن است به صورت مستقیم فلسطین در این دعوا – مقر سفارت آمریکا نزد رژیم اشغالگر – ذینفع نباشد؛ اما جنبه بین­المللی بیت­المقدس که از قطعنامه 181 مجمع عمومی نشأت می­گیرد و ویژگی بینامذهبی این منطقه در کنار مدعای فلسطین نسبت به بیت­المقدس ممکن است مجموعاً استدلالهایی به نفع فلسطین باشد. در ماهیت نیز ابتنای دعوا بر کنوانسیون 1961 وین راجع به روابط دیپلماتیک، دیوان را از صدور رأی در سایر ابعاد بازخواهد داشت و در واقع مدعای اصلی فلسطین، پیوند میان روح حاکم بر کنوانسیون 1961 و اصل عدم شناسایی وضعیت ناشی از نقض قواعد آمره (در اینجا توسل به زور) است که پیش­تر اصل مزبور در قضیه دیوار حائل نیز مورد تأکید دیوان قرار گرفته بود.

ماده 36 کنوانسیون روابط کنسولی در رویه دیوان بین المللی دادگستری

مقاله «ماده 36 کنوانسیون روابط کنسولی در رویه دیوان بین المللی دادگستری (با تأکید بر قضیه اونا و اتباع مکزیکی)» که از نتایج تحقیقات مشترک با یکی از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد در دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی است، در نودوهفتمین شماره «مدرسه حقوق»، ارگان کانون وکلای اصفهان منتشر شده است. فایل مقاله را از لینک زیر دریافت کنید. لازم به ذکر است متأسفانه در نسخه ارسالی برای مجله، در تیتر مقاله اشتباها کنوانسیون روابط دیپلماتیک قید شده که کنوانسیون روابط کنسولی صحیح است و بدینوسیله ضمن تصحیح، از دست اندرکاران و خوانندگان «مدرسه حقوق» عذرخواهی میکنیم.

» ماده 36 کنوانسیون روابط کنسولی در رویه دیوان بین المللی دادگستری - امیر مقامی، رؤیا قربانی PDF

» دسترسی کامل به شماره 97 مدرسه حقوق PDF

Arrest of Iranian Diplomat, Challenges of International Law

Interview with American Heral Tribune

In June of 2018, Iranian diplomat Assadollah Asadi was arrested in Germany on his way back to Vienna. He has been accused of involvement in a plot to bomb a rally of supporters of the People’s Mojahedin Organization (MEK), a terrorist group that seeks the overthrow of the Iranian government. Mr. Assadi has been incarcerated since his arrest, without trial.

There are many troubling aspects to this arrest. In order to better understand them, we contacted Dr. Maghami, a distinguished Professor of International Law. His responses to our questions are below.

انتشار مقاله در «مجله مطالعات حقوقی»

با افتتاح پرسروصدای سفارت جدید آمریکا در بیت المقدّس، به همراه دو تن از دوستان محترم آقایان محمدرضا ملّت و مسعود احسن نژاد، مقاله ای با این موضوع تدوین کردیم که در شماره اخیر فصلنامه مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز منتشر شده است. البته این واقعه همچنان واجد آثار و تحولات تازه در حقوق بین الملل است. در جریان تنظیم آخرین اصلاحات شکلی مقاله، با طرح دعوای فلسطین علیه آمریکا در دیوان بین المللی دادگستری نیز مواجه شدیم و سعی کردیم چند سطر به این موضوع اختصاص دهیم. بدیهی است که باب این ماجرا همچنان مفتوح است.

 

 

انتقال سفارت آمریکا به سرزمین‌های اشغالی فلسطین از منظر حقوق بین‌الملل

چکیده

بیت‌المقدس شهر مقدسی برای ادیان بزرگ الهی اسلام، مسیحیت و یهود است که در کمتر دوره‌ای از تاریخ بوده که مناقشه‌ای در آن نباشد. در فرآیند صلح میان فلسطین و اسرائیل، ایالات متحده در 1995 با تصویب قانون سفارت، انتقال سفارت این کشور را از تل‌آویو به بیت‌المقدس مورد تأکید قرار داد؛ اما دولت‌های آمریکا از اجرای آن با تعلیق‌های مکرر سرباز زدند تا اینکه ترامپ فرمان اجرای این قانون را در دسامبر 2017 صادر کرد. وضعیت بیت‌المقدس مورد مداقه بسیاری از اسناد و مراجع بین‌المللی بوده است که قدر متیقن آن‌ها بر اشغالی بودن این سرزمین از 1967 میلادی تأکید دارد و این بدین معناست که بیت‌المقدس شرقی اکنون در جامعه بین‌المللی در تصاحب قدرت نامشروع و اشغالگر است. با در درنظرگیری این موارد، مقاله حاضر به دنبال تحلیل حقوقی حول این پرسش است که انتقال سفارت آمریکا به سرزمین‌های اشغالی فلسطین از منظر حقوق بین‌الملل چه آثاری دارد؟ یافته‌های تحقیق حاضر نشان می‌دهند که این اقدام برخلاف موازین حقوق بین‌الملل ازجمله حقوق اماکن مقدس، حقوق بین‌الملل عرفی، نظام حقوقی اشغال، تعهد به عدم شناسایی وضعیت¬های غیرقانونی و قطعنامه‌های مجمع عمومی و شورای امنیت است.

کلیدواژه‌ها

اشغال؛ ایالات متحده امریکا؛ بیت‌المقدس؛ تعهدات قدرت اشغالگر؛ فلسطین

 

دریافت مقاله: http://jls.shirazu.ac.ir/article_5050.html

حقوق دیپلماتیک در عصر سلجوقی

 

«رسولان که از اطراف می آیند... فرمان چنان باشد به گماشتگان و عمّال و مقطعان که ایشان را به منزل، نزل دهند و نیکو دارند و به خشنودی گسیل کنند و چون بازگردند هم بر این صفت روند؛ که هر چه با ایشان کنند، از نیک و بد، همچنان باشد که با آن پادشاه کرده باشند که ایشان را فرستاده باشد. و پادشاهان همیشه حرمت یکدیگر داشته اند و رسولان را عزیز داشته، که بدان قدر جاه ایشان زیادت شده است نه کم. و اگر وقتی میان پادشاهان مخالفتی و وحشتی بوده است، رسولان بر حسب وقت همی آمده اند و می شده، و رسالت چنانکه ایشان را فرموده اند می گزارده. هرگز ایشان را نیازرده اند و از نیکوداشت عادتی کم نکرده، که پسندیده نیست. چنانکه خدای، عزّوجلّ در این معنی می گوید در محکم کتاب خویش: و ما علی الرسول الا البلاغ المبین. معنیش این باشد که نیست بر رسول مگر رسانیدن آنچه ظاهر دانند.»^*

متن فوق، بخشی است از یکی از آثار مهم تاریخ سیاسی ایران: سیاست نامه یا سیرالملوک، نوشته خواجه نظام الملک طوسی. (درباره او بخوانید در ویکی پدیا و تبیان) این اثر خواجه گرچه اثری چندان منقّح نیست و به قول دکتر حسن انوری، فاقد نظریه حقوقی و دکترین است، اما در فصل بیست و یکم «اندر معنی احوال و روش رسولان و ترتیب کار ایشان» با ایجاز درباره حقوق دیپلماتیک عصر خود توضیح می دهد و حاکمان آتی را انذار می دهد که مبادا خلاف چنین رویه ای عمل کنند، بلکه حفظ حرمت «رسولان» را موجب افزایش «قدر جاه» پادشاهان دانسته است. نظام الملک، در این اثر پس از بیان مختصر هر قاعده لازم سیاست ورزی برای پادشاهان، مثالهایی از تجربیات، شنیده های خود یا تاریخ بیان می کند که در این فصل نیز چنین است.