تحریم سالهای کووید۱۹

چرا آمریکا باید تحریم­های یکجانبه علیه ایران را در راستای مقابله با کووید19 لغو نماید؟

 

منتشر شده در سمپوزیم کرونا و حقوق و روابط بین‌الملل

تالار گفتگوی انجمن ایرانی مطالعات ملل متحد

https://plink.ir/i7DSl

 

«تحریم یکجانبه» هنوز می­تواند موضوع چالش­برانگیزی برای حقوق بین­الملل تلقی شود؛ زیرا همچنان وفاقی پیرامون قانونی­بودن/نبودن آن وجود ندارد. باوجوداین، در عصر همه­گیری ویروس کرونا چالش­های مضاعفی پیش روی این موضوع قدیمی قرار گرفته است. دولت ایران، مصرّ است که ایالات متحده باید به منظور صیانت از حقوق بشر و همکاری در مقابله مؤثر با بیماری کووید19 تحریم­ها را ملغی نماید؛ البته موضع اساسی دولت ایران ضرورت لغو تحریم در چارچوب برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت است و لغو تحریم در شرایط کنونی را به صورت خاص و مؤکد مطرح می­نماید.

نوشتار پیش رو از این منظر به چالش اخیر می­نگرد که ورای هرگونه مدعایی درخصوص مشروعیت حقوقی بین­المللی تحریم­های یکجانبه، آیا دولت آمریکا در شرایط خاص حاضر تکلیفی (ولو مضاعف) مبنی بر لغو تحریم­ها دارد یا خیر؟ لذا از سه منظر حقوق بشر، حقوق بین­الملل پاسخ به بلایا و حقوق بین­الملل سلامت به این پرسش پاسخ خواهیم داد. ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که ممکن است بنابر استدلال­هایی که مجال آن، فراهم نیست اصرار بر استمرار تحریم­ها «جنایت علیه بشریت» نیز تلقی شود؛ لیکن چون موضوع اخیر در حوزه مسئولیت کیفری فردی مطرح می­شود از ارزیابی آن چشم­پوشی کرده­ایم.

 

1- تحریم و کووید19: نقض حقوق بشر

تحریم­های یکجانبه آمریکا، توانایی دولت ایران برای ایفای تعهداتش به موجب میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ح.ا.ا.ف) به­ویژه حق بر سلامت و حق تأمین اجتماعی را شدیداً تحت تأثیر قرار داده است. اگرچه دولت آمریکا عضو میثاق نیست اما میثاق را امضا نموده و برابر ماده 18 کنوانسیون وین راجع به حقوق معاهدات ملزم است از اعمالی که مغایر موضوع و هدف میثاق باشد، خودداری نماید. به اعتقاد کمیته تعهد هر دولت در ارتباط با میثاق «از التزام به ارتقای احترام به همه حقوق بشر در منشور ملل متحد» ناشی می­شود.