در گزارش روزنامه اصفهان زیبا
سه شنبه 17 تیر 99
پگاه ظاهری/خبرنگار
پس از مـعاهــده بــرجــام بــه‌عنوان پرحاشیه‌ترین توافق بین‌المللی ایران، خبر قراردادی 25ساله میان ایران و چین در روزهای اخیر سروصدای بسیاری به‌پا کرده است. چند روز پیش بود که محمود احمدی‌نژاد در مراسمی، صحبت از قراردادی 25ساله به میان کشید و با توضیح اینکه انعقاد آن به‌صورت مخفیانه و بدون اطلاع‌رسانی به ملت ایران صورت گرفته است، آن را بی‌اعتبار خواند. این موضوع در حالی از سوی رئیس‌جمهور سابق ایران مطرح شد که هیئت‌دولت اول تیر، پیش‌نویس نهایی همکاری‌های جامع ایران و چین را بررسی کرد و آن را به تصویب رساند، پیش‌نویسی که در سایت هیئت‌دولت نیز به آن اشاره شد: «در پی بحث و بررسی پیرامون برنامه همکاری جامع 25ساله ایران و چین، وزارت امور خارجه مأموریت یافت طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، براساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند.»
صحبت از همکاری بلندمدت با چین از پنج سال پیش آغاز شد
ایـن تــــوافـــق بـــیــن‌الــمــللـــی کــه موضع‌گیری‌های بسیاری را به همراه داشت، چندان هم مخفیانه و جدید نبوده است. پنج سال پیش (بهمن 94) مـقـام مـعـظـم رهـبـری در پی ســفــــر «شی‌جـیـن‌پـیـنـگ»، رئــیـس‌جـمـهـور خلق چین به ایران و در دیدار با او، از توافق ایران و چین در راستای روابط استراتژیک 25ساله نیز صحبت کرده بودند. ایشان در آن دیدار و در خصوص این همکاری گفتند: «دولت و ملت ایران همواره به‌دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل اطمینان همچون چین بوده و هست و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک 25ساله، کاملا درست و حکمت‌آمیز است. جمهوری اسلامی ایران هیچ‌گاه همکاری‌های چین در دوران تحریم را فراموش نخواهد کرد. سیاست‌های سلطه‌گرانه برخی کشورها به‌ویژه آمریکا و همکاری غیرصادقانه آن‌ها با کشورهای دیگر، موجب شده است کشورهای مستقل، به‌دنبال همکاری‌های بیشتر با یکدیگر باشند و توافق ایران و چین برای روابط استراتژیک 25ساله در همین چهارچوب است که باید با پیگیری جدی دو طرف، توافق‌ها حتما به مرحله عملیاتی برسند.» در عین حال شهریور سال گذشته، وزیر امور خارجه کشورمان نیز در سفر به چین و در دیدار با مقامات این کشور، پیش‌نویس این قرارداد را به چینی‌ها داد و طی توییتی رسما این موضوع را اعلام کرد. پس از آن، هر دو کشور به بررسی بیشتر مفاد و جزئیات این توافق‌نامه پرداختند و سرانجام همان‌طور که اشاره شد، پیش‌نویس اولیه آن توسط دولت ایران، اول تیر به تصویب نهایی رسید. این‌ها همگی مواردی است که نشان از علنی بودن این قرارداد می‌دهد؛ آن‌چنان که علی ربیعی، سخن‌گوی دولت، نیز در نشست خبری خود در سوم تیر خبر آن را اعلام کرد. از سوی دیگر، این سند دو طرفه است و تنها پیش‌نویس آن از سوی دولت ایران به تصویب رسیده و مطمئنا به تصویب نهایی طرف مقابل و همچنین ملاقات‌های حضوری برای مذاکراتی درخصوص مفاد آن نیاز دارد. این موضوع همچنین در مجلس یازدهم جنجال زیادی به‌پا کرده است؛ آن‌طور که در جلسه علنی یکشنبه (15 تیر)، زمانی که محمدجواد ظریف اولین حضور خود را در پارلمان این دوره تجربه می‌کرد، با حجم عظیمی از انتقادها در خصوص سیاست‌های خارجی ایران مواجه شد و با اشاره به توافق بلندمدت ایران با چین گفت: «ایران ضمن حفظ سیاست همه‌جانبه و نشستن در برابر شش قدرت جهانی، با اقتدار روابط خود را با چین گسترش داد و اکنون ما در راستای قرارداد 25ساله با چین هستیم و در این قرارداد هیچ موضوع مخفی وجود ندارد. زمانی که آقای شی با رهبری دیدار کردند، بحث این قرارداد مطرح شد. زمانی که بنده پیش‌نویس آن را به چین بردم، باز هم اعلام شد. زمانی که چین به پیش‌نویس ما پاسخ داد، باز هم اعلام کردیم. زمانی در دولت چهارچوب پیش‌نویس بررسی و اعلام شد و هرگاه به توافق برسیم با شفافیت کامل اعلام خواهیم کرد.» ظریف این قرارداد را سیاستی واقع‌بینانه در راستای گذار جدید جهان از مرکزیت قدرت غرب به شرق خواند و افزود: «باید این واقعیت را درک کنیم که منبع قدرت در دنیا در حال تغییر است. ما باید واقعیت جدید دنیا را بپذیریم و این به آن معنا نیست که سیاست نه شرقی نه غربی را فراموش کرده یا کنار گذاشته‌ایم.»
